Τι είναι το οδοντικό εμφύτευμα;
Το οδοντικό εμφύτευμα αποτελεί την πιο σύγχρονη, εξελιγμένη λύση της οδοντιατρικής σήμερα στο πρόβλημα της απώλειας των φυσικών δοντιών.
Γράφει ο Γεώργιος Σ. Κωνσταντής,
Χειρουργός Οδοντίατρος
Τα εμφυτεύματα δοντιών είναι βίδες κατασκευασμένες από τιτάνιο που μοιάζουν και υποκαθιστούν τη ρίζα ενός δοντιού. Στόχο έχουν να γίνουν στηρίγματα για να αναπληρώσουν ένα ή περισσότερα δόντια που λείπουν. Είναι δηλαδή μία μικρή κατασκευή η οποία τοποθετείται - βιδώνεται επί της γνάθου για να αντικαταστήσει το φυσικό δόντι.
Το οδοντικό εμφύτευμα αποτελείται από τρία μέρη:
α) το κυλινδρικό ή ριζόμορφο τμήμα το οποίο προσομοιάζει και αντικαθιστά τη ρίζα του δοντιού που χάθηκε και βρίσκεται κάτω από τη γραμμή των ούλων, μπαίνει - βιδώνεται μέσα στο οστό και ενώνεται με αυτό δημιουργώντας μία πολύ ισχυρή ένωση. Το εμφύτευμα είναι φτιαγμένο από τιτάνιο, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί από τους ορθοπεδικός στις μεταλλικές προσθέσεις που τοποθετούσαν στους ασθενείς τους με πολύ μεγάλη επιτυχία.
β) το κολόβωμα είναι το τμήμα το οποίο βιδώνεται στο εμφύτευμα και αναδύεται πάνω από τη γραμμή των ούλων. Πάνω στο κολόβωμα στη συνέχεια στηρίζεται η προσθετική εργασία (θήκη, γέφυρα). Το κολόβωμα μπορεί να είναι κατασκευασμένο από τιτάνιο η τα τελευταία χρόνια και από ζιρκόνιο στις περιπτώσεις που υπάρχουν αυξημένες αισθητικές απαιτήσεις. Είναι σωστό να κατασκευάζεται στην ίδια εταιρεία με το εμφύτευμα γιατί έτσι εξασφαλίζεται η άριστη μεταξύ του σύνδεση και η σταθερότητα στο χρόνο.
γ) η προσθετική εργασία είναι η στεφάνη ή γέφυρα ή οδοντοστοιχία που στηρίζεται πάνω στο κολόβωμα του εμφυτεύματος.
Αυτή η προσθετική εργασία σε κάποιες περιπτώσεις είναι κοχλιούμενη πάνω στο εμφύτευμα οπότε ο γιατρός μπορεί να την ξεβιδώνει, να την αφαιρεί και να την τοποθετεί ξανά στο στόμα βιδώνοντάς τη. Σε κάποιες περιπτώσεις η προσθετική εργασία είναι συγκολλούμενη πάνω στα κολοβώματα όπως είναι και οι κλασικές προσθετικές εργασίες (θήκη, γέφυρα) που τοποθετούμε στα φυσικά δόντια.
Τι είναι η άμεση φόρτιση εμφυτευμάτων;
Άμεση φόρτιση είναι η τεχνική ταυτόχρονης τοποθέτησης οδοντικών εμφυτευμάτων μαζί με τις προσθετικές τους αποκαταστάσεις (γέφυρες, θήκες, οδοντοστοιχίες) σε μία ημέρα.
Η άμεση φόρτιση μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να ακολουθήσει κατευθείαν τις εξαγωγές δοντιών. Έτσι ο ασθενής μπορεί να φύγει από το ιατρείο με καινούργια, άρτια αισθητικά οδοντοστοιχία.
Οι παραδοσιακές τεχνικές τοποθέτησης δοντιών (θήκες, γέφυρες) πάνω σε εμφυτεύματα απαιτούν πολλές επισκέψεις και η όλη διαδικασία μπορεί να διαρκέσει από 4 έως 11 μήνες. Αντιθέτως με την άμεση φόρτιση μειώνεται ο αριθμός των επισκέψεων και ο ασθενείς αποκτά μακροχρόνια λύση σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες άμεσα.
Η συγκεκριμένη μέθοδος απευθύνεται τόσο σε ασθενείς με ολική απώλεια δοντιών, όσο και σε εκείνους που πρόκειται να χάσουν τα δόντια τους, προλαμβάνοντας την κατάσταση της νωδότητας (κανένα δόντι στο στόμα). Επίσης η άμεση φόρτιση απευθύνεται και σε ανθρώπους που έχουν χάσει ένα ή περισσότερα δόντια. Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν αποκαθιστούμε όχι μόνο τη λειτουργία της μάσησης αλλά καλύπτουμε ευκολοτρόπως το αισθητικό πρόβλημα που υπάρχει. Σημαντικός παράγοντας για μία επιτυχημένη άμεση φόρτιση είναι η αρχική σταθερότητα των εμφυτευμάτων. Σήμερα έχουμε στη διάθεση μας διάφορα συστήματα με τα οποία μπορούμε να μετρήσουμε την αρχική σταθερότητα του εμφυτεύματος είτε με μηχανικό είτε με ηλεκτρονικό τρόπο.
Πλεονεκτήματα - μειονεκτήματα των εμφυτευμάτων
Στη σημερινή εποχή τα οδοντικά εμφυτεύματα αποτελούν την πλέον ενδεδειγμένη λύση αποκατάστασης χαμένων δοντιών.
Το πολύ μεγάλο πλεονέκτημα των εμφυτευμάτων είναι ότι μας προσφέρουν σταθερά στηρίγματα πάνω στα οποία μπορούν να τοποθετηθούν κολλημένες ακίνητες προσθετικές αποκαταστάσεις και να βελτιώσουν έτσι τη μάσηση και την ομιλία ενός νωδού (χωρίς δόντια) ανθρώπου.
Εναλλακτικά πάνω στα οδοντικά εμφυτεύματα μπορεί να τοποθετηθούν και να "κουμπώσουν" οι κλασικές οδοντοστοιχίες οι οποίες όμως με αυτόν τον τρόπο έχουν πολύ καλύτερη σταθερότητα και συγκράτηση από τις κλασσικές οδοντοστοιχίες οι οποίες απλά εφάπτονται με τα ούλα.
Άλλο μεγάλο πλεονέκτημα των εμφυτευμάτων είναι η μακροβιότητα και η αντοχή στο χρόνο όταν τηρούνται κάποιες βασικές προϋποθέσεις για τη συντήρησή τους.
Εναλλακτικά πάνω στα οδοντικά εμφυτεύματα μπορεί να τοποθετηθούν και να "κουμπώσουν" οι κλασικές οδοντοστοιχίες οι οποίες όμως με αυτόν τον τρόπο έχουν πολύ καλύτερη σταθερότητα και συγκράτηση από τις κλασσικές οδοντοστοιχίες οι οποίες απλά εφάπτονται με τα ούλα.
Στα πλεονεκτήματα των εμφυτευμάτων επίσης συγκαταλέγονται:
• Αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ασθενών
• Βελτιώνεται η συνολική υγεία του οργανισμού
Σαν μοναδικό μειονέκτημα των εμφυτευμάτων θα μπορούσαμε να αναφέρουμε το υψηλότερο κόστος για την ολοκλήρωση των εργασιών σε σχέση με τις κλασικές τεχνικές. Αν σκεφτούμε όμως την μακροβιότητα των εμφυτευμάτων και ότι θα περάσουν πολλά περισσότερα χρόνια για να αλλαχθεί μία επιεμφυτευματική αποκατάσταση, τότε και ο παράγοντας "κόστος" ίσως να μην είναι τόσο μεγάλο μειονέκτημα.
Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης του οδοντικού εμφυτεύματος;
Ξεκινάμε πάντα με κλινική και ακτινογραφική εξέταση της περιοχής που μας ενδιαφέρει. Οι ακτινογραφίες που κατά κύριο λόγο μας δίνουν πληροφορίες για την κατάσταση του οστού είναι οι CBCT (αξονική τομογραφία κωνικής δέσμης).
Αξιολογούμε την κατάσταση των ιστών του στόματος, την πυκνότητα και το εύρος του οστού για να προχωρήσουμε στην επιλογή του εμφυτεύματος. Αφού καταλήξουμε στην επιλογή ενός συγκεκριμένου σε μήκος και διάμετρο εμφυτεύματος τότε περνάμε στο χειρουργικό στάδιο.
Τοποθετούμε το εμφύτευμα με τοπική αναισθησία μέσα στο οστό της γνάθου κάτω από τα ούλα και τα ούλα συρράφονται γύρω και πάνω από αυτό. Από την στιγμή αυτή ξεκινάει η διαδικασία της οστεοενσωμάτωσης κατά την οποία πραγματοποιείται εναπόθεση οστού από τους οστεοβλάστες πάνω στην επιφάνεια του εμφυτεύματος.
Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι αν στον ακτινογραφικό έλεγχο διαπιστωθεί έλλειμμα στην περιοχή του οστού που πρόκειται να μπει το εμφύτευμα τότε θα πρέπει να τοποθετήσουμε οστικό μόσχευμα για να αναπληρώσουμε τον όγκο του οστού που λείπει και να περιμένουμε για τουλάχιστον δύο μήνες.
Από τη στιγμή που θα τοποθετηθούν τα εμφυτεύματα και ξεκινήσει η οστεοενσωμάτωση, χρειάζεται μία περίοδος τριών έως έξι μηνών ώστε να φτάσουμε στη χρονική στιγμή να τοποθετήσουμε την τελική προσθετική αποκατάσταση. Το χρονικό διάστημα αυτό το οποίο είναι τρεις μήνες για την κάτω γνάθο (συμπαγές οστό) και τέσσερα έως πέντε μήνες για την άνω γνάθο (πορώδες οστό), μπορούμε να τοποθετήσουμε προσωρινές προσθετικές αποκαταστάσεις - κινητές οι σταθερές - για να έχει ο ασθενής φωνητική, μασητική λειτουργία και αισθητική προσώπου. Περνάμε στη συνέχεια στο δεύτερο στάδιο που αφορά την προσθετική αποκατάσταση.
Αποκαλύπτουμε την κορυφή του εμφυτεύματος από τα ούλα και τοποθετούμε - βιδώνουμε μέσα σε αυτό το abutment (μικρή βάση πάνω στην οποία θα στηριχθεί η θήκη, στεφάνη ή οδοντοστοιχία). Προχωρούμε στη σωστή αποτύπωση του εμφυτεύματος, το δίνουμε στο οδοντοτεχνικό εργαστήριο και σε χρονικό διάστημα ημερών ή εβδομάδων τοποθετούμε την προσθετική αποκατάσταση που μας κατασκεύασε ο οδοντοτεχνίτης. Η διαδικασία ανά εμφύτευμα δεν διαρκεί συνήθως περισσότερο από 40 λεπτά πράγμα που σημαίνει πως μπορουμε να τοποθετήσουμε όλα τα εμφυτεύματα που χρειάζεστε συνήθως σε μία συνεδρία.
Ερωτήσεις πρίν και μετά από το χειρουργείο
Πόσο χρόνο διαρκεί η τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος;
Η διαδικασία ανά εμφύτευμα δεν διαρκεί συνήθως περισσότερο από 40 λεπτά. Η διαδικασία τοποθέτησης εμφυτευμάτων είναι τόσο ήπια και ασφαλής που μπορείτε να τοποθετήσετε όλα τα εμφυτεύματα που χρειάζεστε σε εξωνοσοκομειακή βάση, συνήθως σε μία συνεδρία.
Τι να κάνετε σε περίπτωση πόνου μετά από ένα οδοντικό εμφύτευμα;
Η χειρουργική περιοχή πρέπει να ψύχεται ελαφρώς και με διαλείμματα μετά την επέμβαση. Τη νύχτα, τοποθετήστε το κεφάλι σας ψηλότερα από το σώμα σας και μην κοιμάστε από την πλευρά που χειρουργήθηκε. Επίσης μπορείτε να πάρετε κάποιο παυσίπονο.
Τι να προσέξω στο φαγητό μετά την τοποθέτηση οδοντικών εμφυτευμάτων;
Για να μην προκαλέσετε βλάβη στο νέο σας εμφύτευμα, τις πρώτες εβδομάδες μετά την επέμβαση θα πρέπει να αποφύγετε τα σκληρά ή τραγανά τρόφημα όπως και τα κολλώδη τρόφιμα, όπως ειναι οι καραμέλες.